Tarihi:

Karadeniz’in en eski yerleşim merkezlerinden birisi olan ilçemizin kuruluş tarihi hakkında elimizde kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Tarihteki en eski ismi Aiginetes’ dir. Ancak antik kaynaklar bu yerin Paphlogoniya’ya bağlı MÖ VII. yüzyılda kurulduğu tahmin edilen küçük bir kıyı kasabası olduğu ifade edilmektedir. (Strabon)

Abana ilçesinin asıl kurulduğu yer 3 km doğusunda bulunan ve halen bu gün mahallesi konumunda bulunan Hacıveli’dir. Yapılan arkeolojik kazılar bunu doğrulamaktadır. (Prof. Dr. Bilge Umar)

Osmanlı arşivlerinde Abana ile ilgili geçen ilk verilere 1530 yılında (Hicri 937) rastlanılmaktadır. O dönemde Muhasebe-i Vilayeti Anadolu defterinde Kastamonu livasının beş ilçesinden biri olan Ayandon ilçesine bağlı bir köy olarak Abana belirtilmiştir.(Başbakanlık Devlet Arşivi)

Abana Osmanlı İmparatorluğu döneminde İnebolu kazasına bağlı olarak ilk defa 1880 yılında nahiye statüsü kazanmıştır.

Abana milli mücadele döneminde tarihi vesikalarda şu şekillerde dile getirilmiştir. Milli Mücadele’de, Kastamonu’nun ilk telsiz hatlarından birine sahip olan Abana ilçesi, cephede savunma amaçlı dikenli tel yapılmak üzere ilçesindeki tüm telefon tellerini söküp cepheye göndermiştir. (Nurettin Peker)

Cumhuriyet döneminde Abana 1945 yılında merkez muhtarlığı ve 83 köy ile ilçe yapılmış, 21.12.1953 tarihli kanunla Abana’nın ilçeliğine son verilmiştir. Anayasa Mahkemesi kararı ile 1968’de de kendisine bağlı 10 köyü ile beraber tekrar ilçe yapılmıştır.

Coğrafi Yapısı:

İlçenin Karadeniz’e olan toplam sahil şeridi 11 km olup, yüzölçümü 33 km²dir. İlçenin en yüksek yeri 300 mt rakımlıdır. İlçemizin 33 km²’lik yüzölçümünün büyük bir bölümü, orman (kestane, çam, meşe) fundalık, çalılık, kayalık meskûn saha şeklindedir. Batısında Ezine ve İlişi, doğusunda Hacıveli ve Kuğu çayları dik yamaçları ve kanyonları geçerek Abana çevresinde denizle buluşurlar. Piknik ve geziler için ideal yerlerdir. Harmason Mahallesinde yaşlı çınarlar görülmeye değerdir. İlçenin güneyindeki Iğrava ve yukarısındaki Karabalçık mağarası, doğusunda bir zamanlar korsanlara barınaklık yapan Hacıveli Koyu ve Siyelik Kayaları ender doğal güzelliklerindendir.

İklim ve Bitki Örtüsü:

Karadeniz iklimi hâkimdir. Yazları sıcak, kışları ise ılık geçmektedir. Her mevsimde yeterli yağış görülmektedir. İlçenin doğusu Çatalzeytin ilçesi, güney ve batısında Bozkurt ilçesi ile sınır komşusudur. Kuzeyi ise Karadeniz ile çevrilidir.

Ulaşım:

İlçemizin Kastamonu il merkezine uzaklığı 98 km'dir. Ulaşım Abana-Bozkurt-Devrekâni karayolundan sağlanmaktadır. Coğrafi yapı nedeniyle yollar inişli ve çıkışlı olmakla birlikte, büyük bölümü sert virajlardan ibarettir.

Yaralıgöz mevkisinin yüksek rakımlı oluşu, kış aylarında kar ve buzlanma nedeniyle trafik akışını engellemekte, yer yer yolların kapanmasına neden olmaktadır. İlçemizden günün her saatinde il merkezine karşılıklı minibüs seferleri ile yolcu taşımacılığı yapılmaktadır. Günün belirli saatlerinde İstanbul'a otobüs seferleri yapılmaktadır. İlçemizin Ankara'ya uzaklığı ise 320 km olup Ankara’ya ulaşım, Kastamonu ilinden aktarmalı olarak gerçekleştirilmektedir. 

Abana'da konaklama için çeşitli seçenekler mevcuttur. Kamp alanlarından ve konaklama tesislerinden yararlanılabilir. Tatil köyü, kiralık ev, pansiyon ve otel tipi tesislerde de uygun fiyatlara kalmak mümkündür. Son yılların gözde sporu trekking için çok sayıda parkur bulunmaktadır. Özellikle dağ içindeki yürüyüş alanı çok tercih edilmektedir.

Denize girmek için uygun plajlar bulunmaktadır. Abana'da denize girmek için en uygun dönem ise Temmuz ve Ağustos aylarıdır. Temmuz ayının son haftasında düzenlenen Deniz Şenlikleri 3 gün sürer. Bu şenliklerde kültürel ve sanatsal birçok faaliyet yer alır.